Inwestycje rzeczowe w praktyce gospodarczej
Keywords:
inwestycje rzeczowe, metody oceny efektywności inwestycji rzeczowych, ocena ryzyka przedsięwzięć inwestycyjnychSynopsis
Inwestycje rzeczowe są jednym z najważniejszych rodzajów inwestycji nie tylko z punktu widzenia rozwoju gospodarczego na poziomie makroekonomicznym, ale również na płaszczyźnie mikroekonomicznej, a więc z punktu widzenia przedsiębiorcy i innych podmiotów gospodarczych zaangażowanych w proces inwestycyjny. Waga ta jest tym większa, iż każda decyzja tego typu obarczona jest ryzkiem wynikającym z szeregu zmiennych i ich fluktuacji w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Problematyka ta jest więc ciągle aktualną i palącą kwestią zarówno w kontekście wyznaczania kierunków rozwoju gospodarczego przez władze centralne i lokalne, jak i w podejmowaniu właściwych decyzji przez przedsiębiorstwa te inwestycje realizujące. W pracy skupiono się w głównej mierze na drugim z tych aspektów, charakteryzując szeroką paletę metod, które mogą być i powinny (lub nie powinny) być wykorzystywane przez przedsiębiorstwa w ocenie opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych, jak i ocenie potencjalnego ryzyka związanego z realizacją procesu inwestycyjnego, w określonych warunkach gospodarczych, przy określonym zakresie finansowym projektu, jak również przy określonym poziomie niepewności i ponoszonego ryzyka. Każda z prezentowanych metod została przedstawiona zarówno z punktu widzenia ich konstrukcji matematycznej, jak i ich przydatności oraz ograniczeń stosowania, co bez wątpienia stanowi istotną kwestię zarówno z punktu widzenia nauki jak i praktyki gospodarczej. W pracy wskazano na szereg niekonsekwencji a czasami wręcz błędów w stosowaniu określonych mierników oceny efektywności inwestycji, czego skutkiem może być niewłaściwa ocena opłacalności planowanego przedsięwzięcia, co w rezultacie może narazić nie tylko na straty, lecz także na utratę płynności, czy wręcz doprowadzić do upadku przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw będących uczestnikami procesu inwestycyjnego oraz podmiotów uczestniczących w finansowaniu inwestycji. Problemy te będą naturalnie tym groźniejsze, im większy będzie zakres finansowy realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych. Ta część pracy bez wątpienia może stanowić bardzo przydatny materiał zarówno dla wykładowców i studentów kierunków ekonomicznych, jak i również potencjalnych inwestorów, analityków finansowych zajmujących się ocena efektywności projektów inwestycyjnych oraz decydentów z różnych branż.
Obok analizy teoretycznej ww. problematyki przedstawiono również wyniki badań zarówno własnych, jak i innych badaczy na całym świecie dotyczącą wykorzystania określonych metod oceny efektywności inwestycji. Wnioski płynące z tej analizy wykazały, iż mimo znacznego postępu w zakresie wiedzy i świadomości konieczności rzetelnej i precyzyjnej oceny planowanych przedsięwzięć, ich wykorzystanie w praktyce gospodarczej można uznać wciąż za niewystarczające i nieodpowiednie do realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych. Wskazano, że wiele przedsiębiorstw, wciąż wykorzystuje najprostsze metody oceny efektywności inwestycji, nie uwzględniające zmienności pieniądza w czasie, co w XXI wieku, przy tak dużym zakresie ogólnodostępnej wiedzy z dziedziny finansów i matematyki finansowej oraz szeroko pojętej informatyzacji ułatwiającej prowadzenie nawet najbardziej złożonych matematycznie analiz, należy uznać za nie tylko zastanawiające, ale wręcz za nieodpowiedzialne z punktu widzenia interesów firm i przedsiębiorstw uczestniczących bezpośrednio lub pośrednio w procesie inwestycyjnym. Podkreślić należy szerokie wykorzystanie materiałów badawczych realizowanych przez naukowców nie tylko europejskich i dotyczących krajów UE, ale również materiałów, raportów i analiz, opracowanych w innych częściach świata.