Uwarunkowania ekonomiczne i środowiskowe produkcji bydła
Keywords:
bydło mleczne, bydło opasowe, produkcja ekologiczna, produkcja konwencjonalna, uwarunkowania ekonomiczne, uwarunkowania środowiskoweSynopsis
W opracowaniu dokonano analizy uwarunkowań ekonomicznych i środowiskowych produkcji bydła o różnych kierunkach poziomie jej intensywności. Wyniki wskazują, iż zdecydowanie korzystniejsza ekonomicznie jest produkcja mleka niż żywca. Jednak dochód/FWU (ang. Family Work Unit) na poziomie przeciętnego wynagrodzenia w Polsce osiągają dopiero gospodarstwa utrzymujące ok. 20 szt. krów mlecznych. Należy podkreślić, że konwencjonalny chów i hodowla bydła, ze względu na jej skalę w dużo większym stopniu wpływa na środowisko. Badania prowadzone w różnych ośrodkach naukowych pokazują, że emisja metanu w przeliczeniu na jednostkę wyprodukowanego litra mleka zmniejsza się wraz ze wzrostem wydajności mlecznej krów, która jest zdecydowanie większa w przypadku produkcji konwencjonalnej. Zatem w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego ciągle rosnącej liczbie ludności na świecie produkcja ekologiczna nie musi oznaczać bardziej przyjaznej dla środowiska.
Podjęty problem wydaje się ważny w kontekście toczącej się dyskusji wokół presji, jaką wywiera produkcja bydła na środowisko. Już od kilku dekad wskazuje się na konieczność podjęcia radykalnych działań na rzecz zmniejszenia presji na środowisko naturalne ze strony produkcji zwierzęcej. Kompleksowe działania w tym zakresie powinny dotyczyć sfery regulacji prawnych, systemów produkcji i konsumpcji, a przede wszystkim sposobu organizacji produkcji.
W przypadku chowu i hodowli bydła szczególnie ta ostatnia kwestia wymaga głębszych studiów i analiz. Jak bowiem zaobserwowano presja na środowisko i opłacalność produkcji są zależne od wielu czynników, w tym m.in. od kierunku i sposobu prowadzenia produkcji, struktury i wysokości ponoszonych nakładów, wielkości stad, posiadanych zasobów użytków zielonych, cen skupu mleka i żywca, utrzymywanych w gospodarstwie ras bydła, warunków i sposobów utrzymania zwierząt, kosztów pracy, poziomu uzyskiwanych dopłat etc.